www.giersa.pl

Pora na część trzecią wizyty w Pierwomajsku, zdjęcia od dawna czekają na pokazanie.

Schodzimy pod ziemię. Konkretnie weszliśmy do budyneczku, który widzieliście na ostatnim zdjęciu w poprzednim wpisie. W nim znajdowała się cała aparatura chłodząca silos i dostarczająca do niego powietrze.

A potem stromymi schodkami w dół i spacer długim tunelem do silosu dowodzenia.

Wejście do silosu. Za tymi drzwiami jest winda, przez windę przechodzi się do samego silosu.

Silos w środku. Nad nami ta ogromna ciężka pokrywa, z tymi klapami i „grzybkami” z aparaturą pomiarową.
Na pierwszym planie centrum dowodzenia – wygląda jakby to była rakieta atomowa, 3,5 metra średnicy wewnątrz, 6 poziomów windy, 30 metrów pod ziemią znajduje się najniższy poziom. Stoimy wokół centrum.

A to ta winda właśnie. Myślę, że miała nie więcej niż 2 metry kwadratowe podłogi. Przewidziana na 3 osoby i 250 kg – zjeżdżaliśmy nią nawet w szóstkę ;)
Ale przewodnik nas uspokoił, że projektowana była i testowana na 2,5 tony udźwigu – jak to u braci ze wschodu – 'nie gniotsa nie łamiotsa” ;)

Zjechaliśmy na poziom 6 – ostatni, najniższy poziom centrum dowodzenia – miejsce do życia oficerów pełniących służbę.

Słabej jakości fota, ale poglądowo wrzucam ;)

Wchodzimy po drabinie włazem (ciasnym kurde…) na wyższy poziom. Sedno sprawy – centrum dowodzenia i odpalania rakiet w bazie w Pierwomajsku. To nie ekspozycja, nie makieta. Tutaj naprawdę pełniono służbę, stąd naprawdę można było odpalić te 10 rakiet atomowych zlokalizowanych w bazie. To tutaj, choć rozkazy przychodziły z Moskwy, był ten guzik atomowy. Czuć ten klimat zimnej wojny, choć zdjęcia tego nie oddadzą.

Stanowisko dowódcy. Ten telefon, choć nie czerwony, to telefon do dowództwa w Moskwie :)
Fotele z pasami bezpieczeństwa (i popielniczką w podłokietniku – serio!) – pamiętacie, całe centrum zawieszone jest w silosie na systemie amortyzatorów na wypadek ataku atomowego na bazę, i żeby pełniący dyżur nie rozbili sobie głów w razie takiego ataku były potrzebne te pasy.

Technika teraz może śmieszyć, ale jak pomyślę, że działała, i mogła się zepsuć, i odpalić… strach się bać.

Nasza ekipa z przewodnikiem.

Na tym żółtym pulpicie po lewej na dole, we wnęce – szary guzik – to ten… Oczywiście musiał być wciskany razem z przekręconym kluczem (po prawej stronie na dole, pod otwartą klapką), a takie same czynności musiał wykonać zastępca na swoim pulpicie sterowniczym.

Wychodzimy z bazy – innym tunelem – straaasznie długim, zakręcającym co jakiś czas, raz w jedną, raz drugą stronę, tak na wszelki wypadek, aby całego go nie zasypało w przypadku ataku atomowego na bazę.

Backstage ;) Ja w tej miniaturowej windzie.

I jako bonus taka abstrakcja tunelowa.
Dla chętnych ten kadr do pobrania w Tapeciarni.

Kolejna porcja zdjęć z wizyty w bazie rakiet atomowych w Pierwomajsku.
Tym razem trochę ekspozycji w samym muzeum i jeszcze kadry z powierzchni. Część trzecia będzie już podziemna.

Mapa z rozmieszczeniem baz atomowych na Ukrainie i grafiki z rodzajami rakiet.

Mapa i makiety bazy w Pierwomajsku.

A tu makiety silosów: dowodzenia i rakietowego.

Makieta stanowiska dowodzenia, w części trzeciej będą zdjęcia zrobione w silosie dowodzenia. Przedostatni poziom silosu dowodzenia…

…a to poziom ostatni, miejsce do życia oficerów pełniących dyżury w silosie dowodzenia. Również ekspozycja – „oryginał” będzie w części trzeciej.

Prawda czasu – prawda ekranu – jako ekspozycja jest nawet lodówka z zapasami z tamtych czasów.

Kombinezon do tankowania rakiet atomowych. Paliwo je napędzające było silnie toksyczne i wybuchowe.

Jakiś podzespół (chyba turbosprężarka) rakiety „SATAN”. Od kilku lat stoi na powietrzu, nie jest czyszczony, odnawiany, a nie rdzewieje – nic dziwnego – jest tytanowy.

Różne rakiety, głowice i pojemniki do ich transportu i przechowywania. W tle po raz kolejny „SATAN”.

Wspominałem już o tym, że baza była bardzo silnie chroniona. Tutaj stanowisko karabinu maszynowego oraz ogrodzenia pod napięciem kilku tysięcy wolt. Do tego, o ile pamiętam, miny.

Stare centrum dowodzenia. Zastąpione przez silos dowodzenia, który był odporny nawet na bliski wybuch bomby atomowej (polecam jeszcze raz przyjrzeć się makiecie silosu dowodzenia – cały silos zawieszony jest na amortyzatorach i tym podobnych, aby wytrzymać wstrząsy po wybuchu atomowym w przypadku ataku na bazę).

Wieko nowego silosu dowodzenia. Te klapy i „grzybki” skrywają różne czujniki, łączność, etc.

Antena łączności (żeby nie było: stała taka krzywa, niedługo pewnie się złamie i zawali) oraz budynek, który mieścił system chłodzenia silosu dowodzenia i dostarczający powietrze do silosu, a także z którego tunelem można było dostać się do silosu dowodzenia. Tam się właśnie udamy w części trzeciej.

Zaczynamy foto relację z drugiej wizyty na Ukrainie.
Na początek wizyta z bazie wojsk rakietowych w Pierwomajsku.
W wojsku nie byłem, bo kwadratowych hełmów nie robią, więc na nomenklaturze wojskowej się nie znam, nie będę się zatem wymądrzał o armiach, brygadach, dywizjach, etc.
W skrócie wyglądało to tak, że w bazie w Pierwomajsku zlokalizowanych było 10 silosów z międzykontynentalnymi rakietami balistycznymi z głowicami atomowymi. Na Ukrainie były 2 takie bazy, które miały silosy atomowe oraz kilka innych mobilnych baz z rakietami atomowymi.
Każda z takich rakiet miała po 10 głowic atomowych, każda o sile 20-krotnie większej niż bomba zrzuconą na Hiroszimę. Nie dotyczy to rakiet 15A18 nazywanymi w NATO „SATAN”, które miały silę głowic większą 50-krotnie od „Little Boy-a”. Czyli jedna rakieta balistyczna „SATAN” miała siłę rażenia większą 500 krotnie od bomby zrzuconej na Hiroszimę, a w Pierwomajsku było kilka takich rakiet i kilka mniejszych. Strach się bać… Dopiero w takim miejscu człowiek zdaje sobie sprawę, jakim ogromnym zagrożeniem dla świata była zimna wojna, wyścig zbrojeń i broń atomowa. Jedna taka rakieta, z 10 głowicami (plus 40 atrap głowic, by zmylić obronę przeciwnika) mogła zniszczyć wschodnie wybrzeże USA. Pytanie za 100 punktów: ile czasu potrzebowała taka rakieta by pokonać trasę z Pierwomajska do Nowego Jorku? Od momentu wystrzelenia około 25 minut… Sama procedura wystrzelenia zajmowała najwyżej kilka minut.

Dziś część pierwsza – naziemna. Pod ziemią było jeszcze ciekawiej, ale to następnym razem.

Baza była nieźle chroniona, ogrodzenia pod napięciem 3 tysięcy volt, karabiny maszynowe, czołgi. Słusznie, było czego bronić…

Wieko silosu atomowego. Waży około 120 ton. Wybudowanie jednego silosu atomowego kosztowało około 1,5 miliarda dolarów. Baza w Pierwomajsku miała 10 silosów. Ten (oraz silos dowodzenia) pozostał jako jedyny, reszta jest zasypana i zabetonowana.

Pojazdy do transportu i wkładania/wyjmowania rakiet z silosów.

Duże te pojazdy. Tutaj dla zobrazowania ich skali mały backstage ;)

Baza radziecka, choć na Ukrainie, ale autobus amerykański ;)

I coś co robi największe wrażenie na powierzchni: wspomniana rakieta 15A18M „SATAN”.
Siła rażenia 500 krotnie większa od „Little boy-a”, jak większość rakiet balistycznych zbudowana w dużej części z tytanu i innych kosmicznych materiałów, jako jedyna na świecie mogła być wyniesiona aż na orbitę okołoziemską oraz być wystrzeliwana i latać w warunkach promieniowania po wybuchu jądrowym.